Co oni robią? No przecież testują...

Testowanie i debugowanie to dwa zupełnie różne procesy, które często są mylone, szczególnie przez osoby dopiero wkraczające do świata IT. Choć obie te czynności mają na celu poprawienie jakości oprogramowania, różnią się swoim zakresem, odpowiedzialnością oraz podejściem do wykrywania i naprawy błędów. Zrozumienie różnic między testowaniem a debugowaniem jest kluczowe, aby efektywnie współpracować w zespołach programistycznych i testerskich.

Testowanie, czyli poszukiwanie błędów.

Testowanie to proces sprawdzania, czy aplikacja działa zgodnie z oczekiwaniami. Celem testera jest znalezienie możliwych defektów lub nieprawidłowości w działaniu systemu. Testerzy nie są odpowiedzialni za naprawę błędów, ich zadaniem jest tylko ich wykrycie. W ramach testowania tworzy się przypadki testowe, czyli szczegółowe scenariusze sprawdzające, jak aplikacja reaguje na różne dane wejściowe, jakie funkcje są spełniane, a także czy działa zgodnie z wymaganiami.

No to co robią testerzy?

• Planowanie i projektowanie testów: Zanim zacznie się właściwe testowanie, testerzy tworzą plan, który określa, jakie funkcje będą testowane, w jakim zakresie i jakimi metodami.

• Wykonywanie testów: W tej fazie testerzy uruchamiają aplikację i sprawdzają, jak działa w różnych warunkach, próbując znaleźć jak najwięcej błędów. Stosują zarówno testy manualne, jak i automatyczne.

• Raportowanie błędów: Gdy tester znajdzie defekt, dokumentuje go w systemie raportowania błędów, wraz z pełnym opisem problemu, krokami do jego odtworzenia oraz możliwymi sugestiami, co mogło go wywołać.

• Testy potwierdzające (retesty): Gdy programista naprawi błąd, tester wykonuje tzw. retest, aby sprawdzić, czy problem został skutecznie rozwiązany. To krok niezwykle istotny, bo choć błąd może zostać naprawiony, istnieje ryzyko, że wprowadzone zmiany spowodują inne problemy.

Testowanie można porównać do inspekcji samochodu: tester sprawdza, czy wszystkie elementy działają poprawnie, próbując znaleźć usterki, ale nie naprawia ich samodzielnie. W praktyce tester jest oczami zespołu deweloperskiego, wyszukującymi wszelkie nieprawidłowości, które mogą przeoczyć programiści.

Debugowanie, czyli naprawianie błędów.

Zadaniem programistów jest naprawianie defektów znalezionych przez testerów, a proces ten nazywamy debugowaniem. Debugowanie to proces bardziej złożony niż samo naprawianie błędu, ponieważ obejmuje również analizę przyczyn jego powstania. Programiści muszą znaleźć miejsce w kodzie, gdzie wystąpiła awaria, zrozumieć, dlaczego do niej doszło, a następnie wprowadzić zmiany w kodzie, które ją naprawią. Ważnym krokiem debugowania jest upewnienie się, że wprowadzone zmiany nie generują nowych błędów.

Co robią programiści podczas debugowania?

• Odtworzenie problemu: Programista musi najpierw odtworzyć błąd, aby zrozumieć, w jakich warunkach występuje. Często korzystają przy tym z opisów przekazanych przez testerów.

• Znalezienie przyczyny błędu: Następnie programista lokalizuje problem w kodzie. Tu przydają się narzędzia debugujące, które pozwalają prześledzić krok po kroku działanie programu i sprawdzić, gdzie dokładnie wystąpił błąd.

• Naprawa błędu: Po zidentyfikowaniu problemu programista wprowadza poprawki w kodzie. Celem jest nie tylko naprawienie błędu, ale także upewnienie się, że nie wprowadza on innych nieprzewidzianych konsekwencji.

• Testowanie poprawek: Programiści przeprowadzają testy jednostkowe (testy na poziomie modułów), aby upewnić się, że wprowadzona poprawka działa zgodnie z oczekiwaniami i nie spowodowała problemów w innych częściach systemu. W przypadku bardziej złożonych problemów, debugowanie może obejmować współpracę z innymi członkami zespołu, aby zrozumieć wpływ błędu na różne moduły systemu.

Przykład procesu debugowania Wyobraźmy sobie, że tester zgłasza błąd: „Formularz kontaktowy na stronie internetowej wyświetla komunikat błędu po wprowadzeniu poprawnych danych”. Programista zaczyna debugowanie, uruchamiając aplikację i wprowadzając te same dane, które zostały użyte przez testera. Widząc błąd, programista przechodzi do kodu odpowiedzialnego za walidację formularza i odkrywa, że nie działa ona prawidłowo. Po poprawieniu kodu, który powodował błąd, programista wykonuje testy, aby upewnić się, że formularz działa poprawnie. Na koniec informuje testerów o naprawie, a oni przeprowadzają retest, by zweryfikować, że błąd został faktycznie usunięty.

Dlaczego testowanie i debugowanie muszą współpracować?

W pracy nad oprogramowaniem testowanie i debugowanie muszą iść w parze. W pewnym sensie można powiedzieć, że te dwa procesy się uzupełniają: testerzy zajmują się wykrywaniem problemów, a programiści ich rozwiązywaniem. Dobrze zorganizowana współpraca między testerami a programistami jest kluczowa dla szybkiego i efektywnego cyklu naprawy błędów.

Wspólna odpowiedzialność: Testerzy i programiści wspólnie odpowiadają za jakość końcowego produktu. Testerzy starają się wykryć jak najwięcej błędów, zanim aplikacja trafi do użytkowników, a programiści dbają o to, aby te błędy zostały skutecznie naprawione.

Testy potwierdzające (retesty) – sprawdzanie poprawności naprawy

Kiedy programista naprawi błąd, testerzy przeprowadzają testy potwierdzające, znane jako retesty. Retestowanie polega na wykonaniu tych samych działań, które wcześniej spowodowały błąd, aby sprawdzić, czy został on skutecznie naprawiony. Testerzy nie tylko weryfikują, czy dany błąd zniknął, ale także sprawdzają, czy zmiany wprowadzone przez programistę nie wpłynęły negatywnie na inne części systemu (tzw. testowanie regresyjne).

Testowanie regresyjne jest kluczowe, ponieważ naprawa jednego błędu może nieświadomie wprowadzić nowe problemy w innych częściach oprogramowania. Dlatego po każdej poprawce konieczne jest przeprowadzenie zarówno retestów, jak i testów regresyjnych.

Podsumowanie – dwa oblicza jakości oprogramowania

Testowanie i debugowanie to niezbędne elementy procesu tworzenia oprogramowania, ale każdy z nich pełni inną rolę. Testerzy są odpowiedzialni za wykrywanie defektów, natomiast programiści za ich analizowanie i naprawianie. Aby oprogramowanie było wysokiej jakości, obie grupy muszą ściśle współpracować, dążąc do jednego celu – dostarczenia stabilnego i niezawodnego produktu.

Strona zrobiona w WebWave.