Inżynieria wymagań - część 1.

W ramach mojego przygotowania do egzaminu certyfikującego IREB, będę publikować materiały dotyczące inżynierii wymagań.

Zaczniemy od samego początku, od definicji.

Inżynieria wymagań to systematyczne i zdyscyplinowane podejście do specyfikacji i zarządzania wymaganiami w celu zrozumienia pragnień i potrzeb interesariuszy oraz minimalizacji ryzyka dostarczenia systemu, który nie spełnia tych pragnień i potrzeb - zgodnie ze słownikiem IREB.

Rola Inżyniera wymagań obejmuje pozyskiwanie, analizę i zarządzanie wymaganiami w taki sposób, aby efektem była aplikacja lub system.

Zgodnie ze słownikiem IREB, system to spójny zbiór elementów, które poprzez skoordynowane działanie umożliwiają realizację określonego celu.

Ale po co to wszystko? Czemu nie można po prostu zapytać klienta, czego chce, i na tej podstawie stworzyć system lub aplikację?

Prawda jest, że podstawą każdej komunikacji jest rozmowa i to ona stanowi źródło informacji. Jednakże, sama rozmowa to zazwyczaj za mało. Z tej rozmowy musimy precyzyjnie wyciągnąć informacje, a czasami samodzielnie sprecyzować konkretne wymagania, aby uniknąć sytuacji, w której system lub aplikacja nie spełnia oczekiwań klienta. Dlaczego tak się dzieje? Często bywa tak, że klient myli życzenia, z faktycznymi potrzebami. To Analityk Biznesowy jest po to, by naprowadzić klienta na właściwy tor lub wyprowadzić go z błędu podczas zbierania wymagań. Aby to osiągnąć, Analityk Biznesowy musi zrozumieć problem biznesowy klienta.

Co jeszcze daje nam dokładne zebranie wymagań? Na podstawie tych informacji będziemy w stanie dokładnie oszacować koszty i czas potrzebny na wytworzenie systemu, a także szczegółowo zaplanować prace w czasie. Wszystkie zebrane wymagania stanowią również solidną bazę do przetestowania rozwiązania na końcu projektu, co zapewnia większą pewność, że nie pominiemy żadnych błędów.

Od czego więc rozpocząć?

Od problemu biznesowego i identyfikacji interesariuszy – czyli, na czym problem polega i kogo dotyczy. Kolejnym krokiem jest praca z interesariuszami w celu określenia ich potrzeb i oczekiwań. To jednak nie wszystko – konieczne jest również przeanalizowanie wszystkich kwestii prawnych mających wpływ na problem, nad którym pracujemy, a na koniec musimy dokonać analizy ryzyka. Na zakończenie opracowujemy koncepcję i proponujemy rozwiązanie. Tak w skrócie wygląda praca Analityka Biznesowego.

To czym jest to wymaganie?

Zgodnie z definicją z sylabusa wymaganie to:

• Potrzeba postrzegana przez interesariusza.
• Zdolność lub właściwość, którą system powinien posiadać.
• Udokumentowana reprezentacja potrzeby, możliwości lub właściwości.

Faktyczne potrzeby klientów stanowią jedno z kluczowych zagadnień formułowania wymagań. W tym aspekcie Analityk Biznesowy musi skonfrontować się z dwoma aspektami oczekiwań klienta: tym, czego klient faktycznie potrzebuje, a tym, co klient chciałby mieć. Dla lepszego zrozumienia tego zagadnienia posłużę się porównaniem. Klient może wyrażać chęć posiadania różowego kalkulatora z szerokim zakresem funkcji matematycznych, fizycznych, chemicznych itp. Dodatkowo, klient może wymagać, aby kalkulator był połączony z dalmierzem, z uwagi na pracę na budowie. Kalkulator miałby służyć do obliczeń powierzchni, np. podczas malowania lub glazurowania. Jednak czy potrzeba funkcji takich jak obliczanie masy molowej jest faktycznym wymaganiem biznesowym, czy może jedynie życzeniem klienta? Jest to raczej życzenie.

Wymagania dotyczą również posiadania określonych właściwości przez system. W przypadku opisanego klienta, istotne jest, aby informacje z dalmierza były przekazywane do kalkulatora w czasie rzeczywistym, umożliwiając szybkie zamówienie odpowiedniej ilości materiałów w hurtowni. Ponadto, system powinien mieć zdolność przeliczania jednostek miary stosowanych np. na Wyspach Brytyjskich, zważywszy na dużą liczbę remontów przeprowadzanych właśnie tam.

Ostatnim krokiem jest udokumentowanie wszystkich potrzeb. Dokumentacja wszystkich wymagań klienta jest kluczowa dla skutecznego zarządzania nimi.

Autor: Monika Kidyba